Rodzinna piecza zastępcza

RODZINNA PIECZA ZASTĘPCZA

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wprowadziła nowe rozwiązania prawne w zakresie organizacji wsparcia dla dziecka w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki
i wychowania przez rodziców.

Piecza zastępcza jest sprawowana w formie rodzinnej i instytucjonalnej. Rodzinna piecza zastępcza może występować pod postacią rodziny zastępczej i rodzinnych domów dziecka. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. W przypadku pilnej konieczności, na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, możliwe jest umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, na podstawie umowy zawartej między rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny lub miejsce prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje również w przypadku gdy dziecko zostało doprowadzone przez Policję lub Straż Graniczną oraz na wniosek rodziców, dziecka lub innej osoby w przypadku, o którym mowa w art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Rodzaje rodzin zastępczych.

Istnieją następujące rodzaje rodzin zastępczych.

  • spokrewniona , którą mogą tworzyć małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, tj. babcia, dziadek, brat, siostra,
  • niezawodowa, którą mogą tworzyć małżonkowie lub osoba, niepozostająca w związku małżeńskim, nie będący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka,
  • zawodowa, którą mogą tworzyć małżonkowie lub osoba, niepozostająca w związku małżeńskim, nie będąca wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, a wśród nich:
  1. pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego. W tej rodzinie umieszcza się nie więcej niż 3 dzieci, w razie konieczności umieszczenia rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej jest dopuszczalne umieszczanie w tym samym czasie większej liczby dzieci – na pobyt okresowy, do czasu uregulowania ich sytuacji prawnej, nie dłużej niż na 4-8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o: powrót dziecka do rodziny, przysposobienie, umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.
  2. specjalistyczna. W tej rodzinie umieszcza się dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dzieci na podstawie ustawy z dnia 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, tj. niedostosowanych społecznie. W rodzinie tej może wychowywać się w tym samym czasie nie więcej niż 3 dzieci.
  • rodzinny dom dziecka , w którym może przebywać , w tym samym czasie łącznie nie więcej niż 8 dzieci oraz osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli ta osoba uczy się lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i uczy się.

Pomoc finansowa dla rodzin zastępczych.

Powiat wspiera finansowo rodziny zastępcze. Istnieją różne formy pomocy pieniężnej dla rodzin zastępczych. Rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka nie niższe niż:

  1. 785,00 zł miesięcznie – świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej,
  2. 1189,00 zł miesięcznie – świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka
  3. 239,00 zł miesięcznie – dodatek na dziecko legitymujące się orzeczeniem
    o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka, umieszczone w rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka
  4. 239,00 złotych miesięcznie – dodatek na dziecko umieszczone na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, na pokrycie zwiększonym kosztów utrzymania tego dziecka, umieszczone
    w rodzinie zastępczej zawodowej.

Ponadto rodzinie zastępczej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka starosta może przyznać:

  1. Dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka.
  2. Świadczenie na pokrycie:
  • niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo,
  • wydatków, związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.

Rodzinie zastępczej zawodowej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż kwota 4.100,00 zł miesięcznie.

Rodzinie zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego przysługuje miesięczne wynagrodzenie nie niższe niż 124% kwoty przysługującej rodzinie zastępczej zawodowej oraz prowadzącemu rodzinny dom dziecka.

Ustalając wysokość wynagrodzenia, o którym mowa powyżej, bierze się pod uwagę w szczególności kwalifikacje, szkolenia i oceny rodziny zastępczej zawodowej oraz prowadzącego rodzinny dom dziecka.

Rodzina zastępcza niezawodowa i zawodowa może otrzymywać środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez rodzinę zastępczą niezawodową albo zawodową na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, opał, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym przez podzielenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożenie przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2, umieszczonych w rodzinie zastępczej wraz z osobami tworzącymi tę rodzinę zastępczą.

Rodzinie zastępczej zawodowej starosta może raz do roku przyznać świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego.

Prowadzący rodzinny dom dziecka otrzymuje środki finansowe na:
– utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka, w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez rodzinny dom dziecka na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym przez podzielenie łącznej kwoty tych wydatków kosztów przez liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożenie przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2, umieszczonych w rodzinnym domu dziecka wraz z prowadzącym rodzinny dom dziecka

 – na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka – do wysokości środków określonych w umowie, o której mowa w art. 62 ustawy,

– na pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka – do wysokości środków określonych w umowie, o której mowa w art. 62 ustawy.

Organizator rodzinnej pieczy zastępczej.

W powiecie kraśnickim organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej, ma obowiązek zapewnienia rodzicom zastępczym pomocy i wsparcia, w tym poradnictwa prawnego, a także poradnictwa i terapii dla nich, ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. Jest zobowiązany też do dokonywania okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej. Najważniejszą jednak rolą jest prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka.

Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej.

Rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka obejmuje się, na ich wniosek, opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu, zapewnianie dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej oraz udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej. Funkcje koordynatorów pełnią pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku.

Kto może zostać rodziną zastępczą?

Funkcję rodziny zastępczej mogą pełnić zarówno pary małżeńskie, jak i osoby niepozostające w związku małżeńskim, jeżeli:

  • dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
  • nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
  • wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
  • nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
  • są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone – zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;

– opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz 2-letnie doświadczenie w poradnictwie rodzinnym;

  • przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspakajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:

– rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,

-właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,

-wypoczynku i organizacji czasu wolnego.

Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo.

Dodatkowo przy doborze rodziny zastępczej dla dziecka uwzględnia się:

  • osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, jeżeli dają gwarancję poprawy sytuacji dziecka,
  • przygotowanie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
  • odpowiednią różnicę wieku między kandydatami do pełnienia funkcji rodziny zastępczej a dzieckiem,
  • poziom rozwoju i sprawności dziecka, wymagania w zakresie pomocy profilaktyczno-wychowawczej lub resocjalizacyjnej oraz możliwości zaspokajania potrzeb dziecka
  • zasadę nierozłączania rodzeństwa,
  • w miarę możliwości opinię wyrażoną przez dziecko.

Osoby zainteresowane objęciem roli rodziny zastępczej zapraszamy do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku, ul. Grunwaldzka 6 , pokój nr 127. Podczas pierwszego spotkania kandydaci otrzymają informacje o procedurach zawiązywania rodziny zastępczej oraz szczegółowe informacje o zakresie możliwej do uzyskania pomocy finansowej i innych formach wsparcia.

Dzień Rodzicielstwa Zastępczego.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął w dniu 24 maja 2006 roku Uchwałę o ustanowieniu dnia 30 maja Dniem Rodzicielstwa Zastępczego. Treść Uchwały:

Uznając potrzebę poprawy losu dzieci odrzuconych i osieroconych oraz działania na rzecz rozwoju i popularyzacji ruchu rodzicielstwa zastępczego w Rzeczypospolitej Polskiej, uchwala się, co następuje:

Art. 1. Dzień 30 maja ustanawia się Dniem Rodzicielstwa Zastępczego.

Art. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Źródło: (M.P. 2006 nr 36, poz.389)